Dyrektywa MiFID II: zmiany na rynku usług inwestycyjnych i w nadzorze nad obrotem instrumentami finansowymi

Geneza i założenia regulacji MiFID II

W grudniu 2015 r.,  Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) opublikował standardy wprowadzające zmiany w regulacjach dotyczących oferowania instrumentów finansowych – tzw. MiFID II (Markets in Financial Instruments Directive) oraz MiFIR (Markets in Financial Instruments Regulation).

Regulacje MiFID II/MiFIR, których wejście w życie zaplanowane jest na 3 stycznia 2018 r., będą miały istotny wpływ na działalność instytucji finansowych, a zwłaszcza bankowych grup kapitałowych oferujących doradztwo inwestycyjne oraz szerokie spektrum instrumentów finansowych, takich jak jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, instrumenty pochodne czy produkty strukturyzowane.

MiFID II w znacznym stopniu zmienia wytyczne MiFID I. Jest też regulacją od niej bardziej złożoną i rozległą, która dotknie zarówno uczestników rynku inwestycyjnego, jak i firmy na nim operujące. Wprowadza nowe zasady dotyczące struktury rynków, ochrony inwestorów, nowy model doradztwa inwestycyjnego i dystrybucji funduszy inwestycyjnych, a także wymogi technologiczne związane na przykład z raportowaniem.

Główne cele regulacji MiFID II

MiFID II składa się z trzech filarów regulacyjnych, które dotyczą inwestorów i mają zapewnić:

Trzy filary MiFID II

Zakres implementacji wytycznych MiFID II

W celu oceny wpływu jaki będzie miało wdrożenie wytycznych MiFID II, pomocne jest podzielenie zakresu regulacji na mniejsze części tematyczne. Na podstawie dyrektywy wydzieliliśmy 27 zakresów funkcjonalnych, które można skategoryzować w następujące grupy:

  • Infrastruktura, instrumenty i obrót na rynku finansowym,
  • Zgodność z regulacjami i ochrona inwestora,
  • Handel i raportowanie danych.
Zakres implementacji MiFID II

Infrastruktura, instrumenty i obrót na rynku finansowym

Należy wspomnieć, iż regulacja MiFID II obejmie swoim wpływem prawie wszystkie instrumenty finansowe z wyjątkiem transakcji Spot FX oraz niewielkiej części towarowych instrumentów pochodnych.

Uczestnicy rynku muszą określić, do której z istniejących platform obrotu należą, albo aspirują:  rynków regulowanych (ang. Regulated Markets), wielostronnych platform obrotu (ang. Multilateral Trading Facilities), zorganizowanych platform obrotu (ang. Organised Trading Facilities) i podmiotów giełdowych (ang. Systematic Internalisers). Nie mogą również zapominać o istnieniu rynku pozagiełdowego (ang. Over–the-Counter). Funkcjonowanie na każdym z wymienionych rynków wiąże się bowiem ze ścisłymi zasadami działalności i raportowania.

Istotną kwestią poruszoną przez instytucję regulacyjną jest konieczność uzyskania większej transparentności i stabilności operacji algorytmicznych i transakcji o wysokiej częstotliwości.

Zgodność z regulacjami i ochrona inwestora

MiFID II nakłada na banki konieczność odpowiedniego zorganizowania działów wewnętrznych, które będą odpowiedzialne za utrzymanie zgodności z regulacjami. Będą one miały za zadanie przyjęcie i wdrożenie odpowiedniej polityki, procedur i systemów operacyjnych, które poprzez program monitorujący i ocenę ryzyka zagwarantują zgodność z regulacjami prawnymi.

Handel i raportowanie danych

Jednym  z największych wyzwań związanych z wdrożeniem MiFID II jest wymóg związany z raportowaniem transakcji. Wiąże się on ze znaczącym wzrostem ilości i zakresu danych, które mają być przedmiotem raportowania oraz zapewnieniem ich zgodności i integralności.

Ze względu na szeroki zakres przedmiotowy nowych regulacji, ich wpływ na funkcjonujące modele biznesowe oraz konieczność zaangażowania wielu obszarów, wdrożenie MiFID II będzie procesem złożonym i czasochłonnym, wymagającym przygotowania odpowiednich programów wdrożeniowych i priorytetyzacji zadań.

Wyzwanie dla technologii

Wiele zmian technologicznych, które nastąpiły w ostatnich kilku latach wynikała z konieczności wdrożenia rozwiązań taktycznych, związanych z nie zawsze jasnymi regulacjami i krótkim horyzontem wdrożenia. W efekcie wiele instytucji stworzyło osobne platformy dotyczące regulacji MiFID I, raportowania EMIR czy z ustawą Dodda-Franka. Regulacja MiFID II jest szansą technologiczną, która pozwoli skonsolidować platformy oraz dane i w ten sposób uzyskać spójne informacje co jednoznacznie stanowić będzie korzyść biznesową.

GFT Regulatory Change Management Service

GFT MiFID II Monitor
GFT MiFID II Monitor – Kliknij, aby powiększyć

Przygotowując program wdrożenia MiFID II, instytucje finansowe muszą przemyśleć funkcjonujący model biznesowy w kontekście front-to-end zarówno z punktu widzenia organizacji, jak i architektury. Śledzenie zmian regulacyjnych i próba przeniesienia ich do funkcjonującego środowiska biznesowego jeszcze bardziej komplikuje perspektywę wdrożenia. W celu rozwiązania tego problemu GFT przygotowała kompleksowe rozwiązanie GFT Regulatory Change Management Service.

GFT Regulatory Change Management Service składa się z trzech komponentów, które pozwalają nadzorować status zmian regulacyjnych:

  1. Komponent zarządzania dokumentami regulacji gromadzący aktualne informacje odnośnie zmian,
  2. Narzędzie łączące procesy z odpowiednimi regulacjami i interpretacjami prawnymi, pozwalające automatycznie generować wielofunkcyjne wymagania biznesowe dla każdej regulacji i rodzaju aktywów,
  3. Dashboard, który prezentuje wizualnie proces zmiany regulacyjnej wraz ze zdefiniowanymi kamieniami milowymi i statusem wdrożenia.

Podsumowanie

Z biznesowego i technologicznego punktu widzenia wdrożenie regulacji MiFID wymaga dużego nakładu pracy w zakresie planowania i realizacji. Biorąc pod uwagę ścisłe ramy czasowe, instytucje finansowe powinny rozpocząć prace od zmian w modelu biznesowym i przygotowania planu wdrożenia regulacji (listy zmian w procesach, systemach informatycznych, dokumentacji). Przeprowadzenie wdrożenia w poszczególnych liniach biznesowych powinno zakończyć się audytem potwierdzającym zgodność organizacji z dyrektywą MiFID II.